Błędy w orzeczeniach sądów nie należą do rzadkości stąd każdy wierzyciel powinien dążyć do ich skorygowania. Błąd może dotyczyć każdego elementu orzeczenia sądowego jednak z punktu widzenia wierzyciela najbardziej irytujące są omyłki rachunkowe, pominięcie niektórych obowiązkowych elementów wyroku oraz błędne oznaczenie stron postępowania.

Błędów nie należy ignorować, gdyż na etapie postępowania egzekucyjnego komornik nie będzie podejmował czynności egzekucyjnych co do kwoty, która nie została zasądzona lub wyraźnie sprecyzowana w tytule wykonawczym, jak również w sytuacji gdy ma wątpliwości co do osoby dłużnika. Zasady dokonywania rektyfikacji orzeczeń sądów (uzupełnień, sprostowań) określają przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Pomiędzy uzupełnieniem a sprostowaniem istnieją jednak zasadnicze różnice.

Sprostowanie, zgodnie z art. 350 par. 1 k.p.c. może dotyczyć niedokładności zawartych w orzeczeniu, błędów pisarskich, błędów rachunkowych lub innych oczywistych pomyłek. W treści przepisu jest mowa o prostowaniu orzeczeń z urzędu jednak wykształciła się powszechnie praktyka dokonywania sprostowań także na wniosek strony postępowania (wniosek nie podlega opłacie). Sprostowaniu może podlegać każde orzeczenie, natomiast formą sprostowania jest postanowienie, na które przysługuje zażalenie. W trybie sprostowania nie mogą być poprawiane omyłki, które wynikają z błędu strony zawartego np. w pozwie. Jeżeli przykładowo powód dochodził zapłaty odsetek za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty a jego zamiarem (nie uwidocznionym w pozwie) było dochodzenie odsetek np. za okres od dnia upływu wymagalności roszczenia to sąd nie dokona sprostowania w trybie art. 350 k.p.c. (w tym przypadku mielibyśmy w istocie do czynienia z rozszerzeniem powództwa).

Może się także zdarzyć, że sąd nie rozpozna w całości żądania pozwu lub pozew nie będzie zawierał elementu, który w danej sprawie jest obligatoryjny (np. orzeczenie o uprawnieniu do lokalu socjalnego w przypadku wyroku eksmisyjnego). Sytuacja taka nie daje podstaw do sprostowania orzeczenia sądu, gdyż mamy w tym przypadku do czynienia nie tyle z omyłką, co brakiem rozpoznania sprawy w określonym zakresie. W takim przypadku konieczny będzie wniosek strony o uzupełnienie wyroku złożony w terminie dwóch tygodni od ogłoszenia wyroku, a gdy doręczenie wyroku następuje z urzędu - od jego doręczenia. Po upływie tego terminu konieczne będzie wytoczenie powództwa w zakresie, w jakim sąd nie dokonał rozstrzygnięcia, gdyż w tym przypadku nie będziemy mieli do czynienia z powagą rzeczy osądzonej. Gdy natomiast wniosek zostanie złożony i sąd go uwzględni, wydany zostanie wyrok uzupełniający. Wyjątkiem jest sytuacja, w której orzeczenie nie zawiera rozstrzygnięcia o kosztach sądowych lub o natychmiastowej wykonalności - sąd może w tych przypadkach dokonać rozstrzygnięcia w formie postanowienia podlegającemu zaskarżeniu w drodze zażalenia.

Należy pamiętać, że wnioski o uzupełnienie wyroku lub jego sprostowanie nie wstrzymują biegu terminu do wniesienia apelacji i nie stanowią podstawy do przywrócenia terminu do jej wniesienia. Wniosek o sprostowanie lub uzupełnienie wyroku powinien więc być wniesiony niezależnie od apelacji, przy czym na etapie postępowania przed sądem drugiej instancji również możliwe jest dokonanie sprostowania wyroku sądu sądu pierwszej instancji (art. 350 § 3 k.p.c.).

Autor: Przemysław Jamróz