Kierując sprawę do firmy windykacyjnej, Wierzyciel liczy na wyegzekwowanie należności na drodze polubownej, postępowanie sądowe traktując jako ostateczność. Często zdarza się jednak, że dłużnik nie ma zamiaru płacić dobrowolnie lub też nie dysponuje środkami pozwalającymi mu szybko zaspokoić roszczenie Wierzyciela. Postępowanie sądowe jest wówczas praktycznie jedyną metodą na skłonienie dłużnika do zapłaty, ponadto zabezpiecza wierzytelności przede wszystkim przed przedawnieniem.

Należy bowiem pamiętać, iż termin przedawnienia najczęściej występujących w obrocie zobowiązań z tytułu sprzedaży między przedsiębiorcami to 2 lata. Dla roszczeń z tytułu umów transportu termin ten jest jeszcze krótszy i wynosi 1 rok od dnia realizacji przewozu. Warto przed upływem tych dat skierować sprawę do Sądu. Upływ terminu przedawnienia nie oznacza wprawdzie, że zobowiązanie przestaje istnieć, ale w przypadku wytoczenia powództwa po jego upływie naraża Wierzyciela na ryzyko podniesienia zarzutu przez dłużnika, co kończy się zazwyczaj przegraniem sprawy. Natomiast roszczenie zabezpieczone prawomocnym orzeczeniem Sądu ulega przedawnieniu dopiero po upływie lat 10, przy czym każdorazowe skierowanie sprawy na drogę egzekucji komorniczej termin ten przerywa. Po przerwie biegnie on od początku, co oznacza, że egzekucję można ponawiać w zasadzie bez końca.

Wierzyciele często wahają się czy kierować sprawy do postępowania sądowego. Spodziewają się wysokich kosztów, konieczności osobistego uczestnictwa w rozprawach, czasem w miastach odległych od miejsca zamieszkania, czy też reakcji dłużników i zerwania wszelkich kontaktów handlowych w przypadku skierowania pozwu. Wiele z tych obaw jest jednak niesłusznych. Należy pamiętać, iż kosztami postępowania sądowego obarczany jest dłużnik i w drodze postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika można ich dochodzić. Typowe sprawy o zapłatę są rozpatrywane w postępowaniu upominawczym lub nakazowym i o ile dłużnik nie złoży środka odwoławczego nie ma potrzeby uczestniczenia w rozprawie - sprawa rozpoznawana jest przez sędziego na posiedzeniu niejawnym, a dłużnik wraz z pozwem otrzymuje nakaz zapłaty. W dobie kryzysu należy pamiętać o zabezpieczeniu własnych interesów i należności. Dłużnicy bardzo często zwracają się do Wierzycieli, prosząc o odroczenie procedury sądowej. Warto przy takiej okazji zadbać o pisemne porozumienie. Jeżeli bowiem dłużnik uzna zobowiązanie na piśmie i zobowiąże się do jego spłaty w ustalonym terminie, którego nie dotrzyma, sprawę w Sądzie można przeprowadzić szybciej i taniej: w postępowaniu nakazowym, w którym opłata od pozwu jest czterokrotnie niższa.

Co jednak w sytuacji, gdy po przeprowadzeniu postępowania okaże się, że od dłużnika nie udało się wyegzekwować należnych kwot? Z pewnością Wierzyciel posiadający prawomocne orzeczenie jest w dużo lepszej sytuacji od tego, który pozostawił sprawę bez podejmowania żadnych czynności. Może przede wszystkim, jak już podano wyżej, ponawiać egzekucję co kilka lat. Często zdarza się, że dłużnik po otrzymaniu postanowienia Komornika o zakończeniu postępowania jako bezskutecznego zapomina o długu, pozostając w błędnym przekonaniu, że umorzenie postępowania egzekucyjnego umarza również sam dług. Wierzyciel, podejmując postępowania po kilku latach może mieć większe szanse na zapłatę, ponadto ma możliwość doliczenia do długu odsetek.

Zlecenie sprawy profesjonalnemu prawnikowi zwalnia Wierzyciela z uciążliwego nadzorowania procedur sądowych i egzekucyjnych. Wiąże się w zasadzie jedynie z koniecznością przekazania dokumentów i informacji potwierdzających istnienie długu. Skierowanie sprawy do Sądu to dbałość o własne interesy i choć wiąże się to często z koniecznością poniesienia wydatków, w ostatecznym rozrachunku zawsze jest bardziej korzystne dla Wierzyciela.

Autor: Joanna Siata
Radca prawny
Kancelaria EULEO M. Burczyńska-Radym, D. Olszewski Radcowie Prawni sp.k.